Women In Aviation.
Kobiety w przestworzach
Janina Lewandowska /1908-1940/
Janina Lewandowska z domu Dowbor-Muśnicka była jedną z najlepiej wyszkolonych pilotek latających zarówno na szybowcach jak i na samolotach. Uczestniczyła w wielu specjalistycznych kursach dla pilotów w Rzadkowie, Tęgoborzy, Bezmiechowej i Ustianowej.
Urodziła się 22 kwietnia 1908 roku w Charkowie na Ukrainie, rodzina przeniosła się w 1919 roku do Polski do podpoznańskiej miejscowości Batorowo. Po uzyskaniu matury rozpoczęła naukę w konserwatorium. Marzyła jej się kariera artystki. Jej zainteresowanie lotnictwem zaczęło się w czasie pokazów lotniczych w Ławicy z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu (1930 rok).
Wstąpiła do Aeroklubu Poznańskiego w 1931 roku, a dwa lata później weszła w skład Zarządu Aeroklubu. W latach 1934/1935 uzyskała uprawnienia skoczka spadochronowego, następnie odbyła szkolenie samolotowe, po ukończeniu którego została przyjęta do Wyższej Szkoły Pilotażu na Ławicy, skąd została skierowana na kurs radiotelegrafii do Lwowa. Odbyła kurs obserwatorów lotniczych w Dęblinie, po ukończeniu którego uzyskała tytuł obserwatora.
Na początku sierpnia 1939 roku piloci Aeroklubu Poznańskiego otrzymali karty mobilizacyjne. 3 września 1939 r. Janina Lewandowska ewakuowała się na wschód, gdzie dostała się do niewoli sowieckiej. Więziona w Ostaszkowie, następnie w Kozielsku.
Na liście wywozowej NKWD z dnia 20 kwietnia 1940 roku widnieje nazwisko Janiny Lewandowskiej, przeznaczonej na wywóz do stacji Gniezdowo i dalej do Lasu Katyńskiego. Zginęła z ręki sowieckich zbrodniarzy prawdopodobnie w 32 rocznicę swoich urodzin, tj. 22 kwietnia 1940 roku. Była jedyną kobietą wśród oficerów zamordowanych w Katyniu.
Zarząd Aeroklubu Poznańskiego nadał pośmiertnie Janinie Lewandowskiej godność Członka Honorowego Aeroklubu. W 2007 r. decyzją Ministra Obrony Narodowej została awansowana na porucznika.
Powrót